Genieten in en van het historische Edinburgh!

Feasgar math!

Na een prima eerste nacht in het historische Schotland, stond vandaag, zondag 9 juni, de schitterende hoofdstad Edinburgh op het programma. Vanmorgen bracht Renéetje me nog even op de hoogte van zijn avondvoetbaluitstapje naar Glasgow (zie zijn schrijven wat volgen zal) en na een lekker ontbijt pakten we de benenwagen voor de ontdekking. Je kunt je ontbijt overigens net zo stevig maken als je zelf wil, met ook hier gebraden worst, witte bonen in tomatensaus, aardappeltjes e.d. Noah wilde een eierkoek toen ie de pancakes zag, dus die heeft ontbeten met een 'Schotse eierkoek' die er prima in ging. Mooi, die wetenschap nemen we mee voor thuis.

De eerste tocht was direct een aardige klim de heuvel op; op naar Edinburgh Castle. Lekker voor de beentjes en met name de kuitjes. Wel ideale start van de dag; we hoefden immers maar de straat over te steken en we stonden aan de voet van de gigantische rots, of beter gezegd; een dode vulkaan waarop het kasteel gebouwd is. Het kasteel betreft een eeuwenoud gebouwencomplex, de allereerste beginselen daterend uit maar liefst de 12e (!!) eeuw en verder uitgebouwd tot en met de 20e eeuw. Het heeft door de eeuwen heen vele wisselende functies gehad, waaronder die van een vesting, een koninklijk paleis, een kazerne en een gevangenis. We kochten een kaartje en een namen een adiotour om nog wel iets van geschiedenisles mee te krijgen, maar ook hier leren we van; wellicht voor nu toch nog iets te veel gewild daar echt stilstaan bij de geschiedenis en mooie verhalen van het complex, zeer lastig was met Noah die ook continue wat te vertellen had. Ach, we pikten het hoogstnodige wel op, ook stiekem van de vele groepen met gids die voorbij kwamen; de ene Schotse gids nog beter dan de andere. Ware entertainers zijn het, compleet in klederdracht en wat vertellen ze de verhalen spannend. Alles verstaan is nog wel een beetje een uitdaging. Maar ach, zo’n accent maakt alles goed wat mij betreft ;-). We vermaakten ons prima, ook door gewoon rond de drentelen en te genieten van de schitterende uitzichten, die ons van iedere hoek en op ieder nieuw niveau weer deden verbazen. Verrast waren we ook zeer, door de veelvoud aan gebouwen op dit complex, en nog meer door de onwijs goede staat van alles! Dat zie je toch niet vaak, maar ik krijg het gevoel dat dat hier wel degelijk 'heel normaal' is. Noah op zijn beurt vermaakte zich vooral prima met de kanonnen. Het lukte om één klein museumpje in grote lijnen door te gaan, over de Royal Scots Dragoon Guards, zij het wel met gevaar voor eigen leven door het gammele handbediend liftje naar boven te nemen. Maar dat was dan weer wel de moeite waard. Wat nog meer zeer bijzondere 'gebouwen' waren, waren de St. Margaret Chapel (het oudste gebouw, zoals eerder genoemd, uit de 12e eeuw), de hondenbegraafplaats (voor de honden van officiëren) en Mons Meg; een 6 ton zwaar kanon welke in 1449 in België gemaakt is op verzoek van de hertog van Boergondië, om cadeau te doen aan diens neef, heerser in Schotland. Uiteindelijk werd het in 1829 in Edinburgh Castle geplaatst. Een gigantisch kanon, waar je haast volledig als mens in kon liggen.

Na ruim 2 uur vertoefd te hebben op het kasteel, vervolgden we onze weg naar de Royal Mile (ook wel High Street genoemd) welke start bij de ingang van het kasteel. Deze hoofdstraat vormt de belangrijkste verkeersader van het middeleeuwse Edinburgh. Doordat de Oude Stad (waar dit destijds ook al de hoofdstraat van was) door een stadsmuur omringd was, groeide de woonblokken voornamelijk omhoog. Sommige hadden wel 20 verdiepingen! We liepen over deze eeuwenoude hoofdstraat wat ons geadviseerd werd, om zo veel van de oude stad mee te kunnen krijgen. Toch niet helemaal ons ding, want het was géén voetgangersdomein en dus rete druk met auto's, bussen én voetgangers. De panden waren zeker heel erg mooi (én hoog) en vooral de tussenliggende ministeegjes (allen heel mooi aangegeven met prachtige letters boven de steegjes en altijd eindigend op 'close') waren fascinerend en boden je een mooie blik in het verleden. Ook begreep ik direct waar JK Rowling haar inspiratie voor Diagon Alley (de Wegisweg) vandaan heeft gehaald. Helaas echter, waren de panden aan de Royal Mile op de begane grond voornamelijk luxe winkelpanden en te dure barretjes en restaurantjes. Het was dus vooral veel opletten en weinig genietend om je heen kijken. In één van de vele, rustigere zijstraatjes zochten we een kleiner eettentje op waar we een zeer smakelijke lunch nuttigden.

We vervolgden onze tocht vervolgens richting een andere heuvel in de stad; Calton Hill. We zochten een goed te lopen wandelroute uit, maar per toeval kwamen we uit bij een mooi uitziende trap (Jacob’s Ladder leerden we later). Ook geheel in stijl met de eeuwenoude bouwstijl van de verdere oude stad. Zullen we die gewoon nemen? Ja, waarom niet, is maar een klein stukje. Ha. Goeie. De ene bocht na de andere volgde en de stijle trap slingerde een heel aardig stuk omhoog. Normaal geen enkel probleem, alleen nu hadden we de wandelwagen bij. Ach, dan krijgen de armspiertjes ook gelijk wat extra training. Noah liep overigens de hele trap zélf op, zonder mokken en zonder hijgen. Hij vond het vooral een hele spannende tocht. En hoe hoger we kwamen, hoe beter het uitzicht werd. Vrij snel bereikten we de top en moesten vooral Renéetje en ik even bijkomen. Maar, we waren al een heel eind en hoefden nog een kleine slinger af te leggen tot we bovenaan Calton Hill waren. Hier staat één van de opmerkelijkste monumenten van de stad; namelijk een half voltooid Pantheon. Het werd ontworpen als nationaal monument voor de gesneuvelde soldaten uit de Napoleontische oorlogen. De bouw begon in 1822, maar vanwege geldgebrek werd het halverwege maar gestopt. Eerst stond schaamte voorop, maar dit maakte door de 170 jaren daaropvolgend plaats voor vertedering. Het vroeg het nodige klim- en klauterwerk, maar als je die moeite wilde nemen, kon je tussen de gigantische pilaren door lopen en voelde je je plots zelf toch ook wel heel groot en pestigieus. Noah is onze zoon, dus die tilden we er ook even op zodat ook hij van een prachtig uitzicht (of vooral meer van het spannende klauterwerk) kon genieten. Verder waren er op deze heuvel ook nog het Nelson Monument en het oude City Observatory te bewonderen. De eerste was een toren in de vorm van een telescoop (wij zagen het er niet zo in) ter herinnering aan de Birtse overwinning bij Trafalgar (gebouwd in 1816) en de tweede is een gebouw in vooral klassieke bouwkunst, gebaseerd op de Toren der Winden in Athene, daterend uit 1818. Hier was verder niet veel te beleven, dus hebben we alleen wat rondgelopen. Het was wel een bijzondere samenstelling van gebouwen.
Het weer was vandaag overigens fantastisch; zo'n 15 graden, maar met lichte bewolking en regelmatig zon. In de zon was het ook gelijk erg warm en kon de jas met gemak uit, maar zodra de bewolking ervoor kwam, was het wel gelijk fris. En zo boven op de heuvels, was het ook wel erg winderig. Op dit punt begon de lucht toch ineens wat te betrekken en besloten we maar richting speeltuin in het stadspark vlakbij het hotel te gaan. We liepen weer rustig omlaag (nog wat trappen) en eenmaal bij het park aangekomen, was onze grote jongen plots in slaap gevallen in de wandelwagen waar ie net 5 minuten in zat. Ach, dan genieten we gewoon van de zon, die er plots weer volop was. We liepen eerst rustig het park door en namen nu de tijd om de diverse monumenten nader te bekijken. Uiteindelijk kwamen we bij het laatste stuk en namen we een lekker koud drankje (éindelijk tijd voor een goed biertje voor Renéetje) en met een mooi uitzicht op het kasteel vermaakten we ons de daarop volgende 1,5 uur ook best. We lazen wat in het capitool boekje, en genoten van de vele ontmoetingen van willekeure mensen die naast ons op het terras een potje gingen schaken. Een oudere Schot vertelde dat iedere woensdag en zondag de tafeltjes worden gedekt met schaakborden. Wat een gezelligheid en wat ruimde iedereen keurig steeds alles weer op als het spel voorbij was.

Ons avondprogramma was rustig en nadat we rustig gegeten hadden en Noah lekker in bad gespetterd had, zijn ook wij op tijd ons mandje in gedoken.

De volgende dag, maandag de 10e, was het opnieuw een schitterende dag en mochten we ontwaken met een strakblauwe lucht! Yes! Wat een geluk! We startten gauw op, namen een stevig ontbijt en vertrokken, gewapend met enkel een rugzak en de draagzak richten Oosten van de stad, op naar Arthur's Seat. Dit is een uitgedoofde vulkaan (de laatste uitbarsting was 350 miljoen jaar geleden) van 251 meter hoog. De naam doet wellicht vermoeden dat het iets met de bekende legende van King Arthur te maken heeft, maar het is simpelweg een verbastering van Archer's Seat wat weer verbasterd zou zijn geraakt van Árd-na-Said (wat zou verwijzen naar de hoogte van pijlen). Anyway, we begonnen de klim met Noah moedig naast ons stappend en iedere keer dat ie een groffe trap of grote steen zag, enthousiast er op af rende en beklom. Op een bepaald moment werd de klim een heel stuk stijler en kreeg de grote jongen toch wat moeie beentjes denk ik en wilde ie graag gedragen worden in de rugzak (de dag ervoor al paar keer mee geoefend en hij vond het allemaal best [bijzonder, want als baby wilde ie er nooit wat van weten]). Paar keer achterop, maar ook keertje voorop (kon ie het natuurlijk allemaal veel beter zien). We hadden onze gewone schoenen aan en halverwege vroeg ik me wel af waarom mijn bergschoenen nog in de auto stonden... Juist dat kleine gesteente en de grove rotsen zijn zoveel beter te beklimmen met degelijk schoeisel.. Maar ja, niets meer aan te doen, dus we stapten gestaag door. Het was behoorlijk druk op het pad, met het gemak ook van oudere mensen voor wie ik altijd weer veel respect heb met zo'n klim. Het is niet dat ze aan ons jongelui onder doen namelijk. Eerder doen wij onder aan hun... Het laatste stuk was het pittigst; hier zag je duidelijk de oude lavestromen in terug en waren de rotsen zeer rauw en grof geslepen door de jarenlange winden. Ook waren er geen paden meer, en was het vooral 'kijk maar'. Uiteraard kwamen we gewoon boven en was het even zoeken naar een mooi plekje. Het was er echt wel druk. Logisch, met dat schitterende weer van vandaag. Nu kon je tenminste echt heel ver kijken! We zochten een mooi plekje uit om even te relaxen en Noah z'n ding te laten doen. Zo lang hij steentjes heeft, is ie tevreden. Uiteraard hebben we ook voldoende mooie plaatjes geschote, no worries. Noah is (nog) niet zo'n durfal als z'n ouders, maar dat geeft niet (dat komt wel :P). Renéetje besloot nog even naar de wat lagere heuvel naast de top te gaan (ff op en neer, kostte hem 10 minuutjes), om van daar ook foto's te schieten van de top van Arthur's Seat en de omgeving. Wat was het genieten van dit uitzicht. Je overzag de hele stad en ver daarbuiten. Alles in de stad leek ineens belachelijk klein, net zoals Carlon Hill waar we de dag ervoor nog opgestaan hadden. En dan is deze vulkaan niet eens écht serieus hoog te noemen. Na ook even wat gedronken en gegeten te hebben, besloten we langs de andere kant weer omlaag te gaan, daar hadden we immers een pad zien lopen. Heel even leek dat nog een heel slecht plan te zijn, toen we het eerste stukje wel héél stijl omlaag moesten. Noahtje ging op Renéetje z'n rug, want die moest goed kunnen zien hoe en wat en had uiteindelijk ook wel beide handen en voeten nodig voor de eerste paar meters. Wij waren druk doende met de afdaling, toen er nog een aantal toeristen ons volgden en wanhopig vroegen of het stuk een aantal meter verder, niet veel gemakkelijker te doen was... 'Euh nee sorry, dat maakt weinig verschil'. Toen wij al weer de vele meters per goed aangelegde, doch steile, trap naar beneden hadden afgelegd en omhoog keken, waren dezelfde mensen nog altijd bezig om de eerste meters af te dalen. Geen idee of ze het uiteindelijk nog gedaan hebben, of toch maar omgedraaid zijn en langs de heenroute teruggegaan zijn.. Ik dacht nog; 'moeten we ze niet even helpen met aanwijzingen geven..' maar Renéetje vond dat onzin; 'ze hebben ons toch gezien? En ik had nota bene Noah op m'n rug erbij'. Ja.. oké.. Noah deed het overigens al die tijd super goed. Hij hield zich lekker vast aan papa en tegen de tijd dat we de steile trap achter ons lieten en in het vlakke gras verder liepen, was de grote jongen in slaap gedommeld... Lekker veilig tegen papa aan. Na zo'n kwartiertje kwamen we terug bij het beginpunt en de grote weg. Het was toch wel erg warm en Noah had geen petje op, dus besloten we even in het gras in de schaduw van wat bomen bij te komen met een lekker ijsje. We legden de grote jongen op één van onze vesten en natuurlijk, 'hallo, daar ben ik weer'. Klaar en klaar wakker. Ongelooflijk hoe die jongen op kan laden van een powernap van 20 minuten. Wij wilden toch echt ff pauzeren en namen een ijsje terwijl de grote knul rondjes rende en zeer enthousiast reageerde op iedere bus (zonder dak) die voorbij kwam. Dat bracht ons op een idee; zullen we ook een rondje doen in zo'n Hop-on-Hop-of-bus? Lekker relaxen, de stad beetje bezien. Noah wilde dat maar al te graag (mits het in zo'n bus was zonder dak, 'net als ome Hans'), dus zo gezegd zo gedaan.

We zochten eerst op waar we kaartjes konden halen en vervolgden onze weg. We moesten naar het treinstation in het centrum zijn voor kaartjes (ja echt, maar op één plaats zijn die kaartjes te krijgen, terwijl je in de gehele stad er op en er af kan springen..) en dat was dan toch wel weer een eindje wandelen. Mm, misschien dan toch eerst maar even wat eten. On route zochten we een gezellig uitziend restaurantje uit, wat veel meer weg had van een ontzettend gezellig bruin café en bestelden wat lekkers. Na deze korte pauze stapten we weer op en kwamen aan bij de bussen. Daar was het even zoeken naar de plaats waar je ook echt kaartjes kon kopen, maar met de nodige hulp van een aantal aardige Schotten (we hebben hier nog geen enkele norse of chagrijnige Schot meegemaakt van dichtbij) stonden we uiteindelijk in de goeie rij (er zijn nogal wat opties om de stad rond te rijden met zo'n halve-bus). We stapten in en zochten een plekje bovenin. Heerlijk in het zonnetje. Noah had de tijd van z'n leven en heeft non-stop gekletst. We reden bijna een geheel rondje mee (lekker uurtje zitten en genieten) en kwamen tot de conclusie dat we zelf al wel heel veel van de highlights hadden aangedaan, te voet. Overigens hoorden we nog wel een hoop leuke weetjes en kleine feitjes over de stad via de audioguide (wat sinds een aantal jaar niet meer in het Nederlands is, daar die taal werd vervangen door het Russisch (????) omdat er te weinig Nederlandse toeristen meer kwamen. Conclusie was dat de stad echt al héél oud is (zoals wel duidelijk te zien was) en dat er veel belangrijke uitvinders gewoond en geleefd hebben (Graham Bell, James Watt en John Napier om maar wat te noemen). Door de gehele stad zijn hier monumenten en sporen van terug te zien. Toen we een uur later weer dichtbij startpunt kwamen en ook dichtbij ons hotel, 'hopten' we eraf en brachten nog een uurtje door in de speeltuin in het park onderaan het kasteel. Ook even extra genieten voor Noahtje, de grote jongen die het zo ontzettend goed doet.

Het avondprogramma was in eerste instantie wat gescheiden en zo begon het ook; ik ging rond 6uur op pad naar een Schotse show met typisch Schots eten, drinken en muziek en dans. Dit was in het nieuwe gedeelte van de stad, zo'n 15minuutjes lopen van ons hotel (we zaten echt perfect gelegen!). Renéetje bleef met Noah in het hotel en zou na het eten een rustig avondje voor zichzelf hebben. Ik was één van de eerste en had een privétafeltje gekregen. Al gauw liep het zaaltje vol met enkele kleine tafeltjes en verder een paar grote groepen. De keuzes voor het eten werd opgenomen (allemaal typische gerechten) en uiteraard kwam men rond met Schotse Whiskey. Een echte Schot (met blote billen onder de kilt jawel) leidde de avond in met een vers (waar ik niets van kon verstaan door het accent) en een leuke show eromheen inzake hét gerecht van Schotland; Haggis. Daarna volgde al het voorgerecht en een Haggis-proeverijtje. Tussendoor kwam een oudere Schotse man (ik vermoed de manager) naar mij toe om te vragen of alles naar wens was. Ik vertelde van wel en legde uit waarom ik alleen zat. De beste man gaf aan dat er ruimte zat was voor Noah om rond te rennen als ie dat wilde en als ie wilde slapen, dat ze achter het gordijn wel een plekje hadden (achter mijn tafeltje). Zo kon mijn man ook komen genieten van de show. Oh, nou, ik zal het vragen. Renéetje had net gegeten, maar Noahtje was nog erg wakker en actief en wilde ook wel naar de show komen kijken. Renéetje moest wel meerdere malen uitleggen dat het geen Bumbashow was, maar een Schotse Show, maar vooruit. Ondertussen kreeg ik mijn heerlijk Schots maaltje (genoten van elk gerechtje, maar vraag me niet meer wat het precies allemaal was) en na een half uur leek het echte programma dan eindelijk te gaan beginnen. Op dat moment kwam de vriendelijke meneer de hoek om en wie liep achter hem aan; mijn grote jongen en Renéetje. Noah vond het stikleuk en kroop bij mama op schoot om het goed te kunnen zien. Hij was vooral fan van 'de meisjes' die in allerlei Schotse klederdrachten er behoorlijk op los dansten. Als ze even niet op het podium waren, was het gelijk; 'waar zijn de meisjes nou?'. Ook was hij groot fan van de Doedelzakspeler, ook volledig in Schotse uitrusting. Met hen waren er nog 3 Schotse mannen (één met gitaar die ook de avond aan elkaar praatte, één erg droge die met enkele woorden al de zaal aan het lachen kreeg die op de accordeon speelde en één met viool) en een dame. Het werd een erg gezellige en leuke show, met veel afwisseling in dans en muziek. Ook kwam er een leuke interactie met het publiek op gang en werden er een aantal mannen het podium opgehaald voor een typisch Schotse dans. Renéetje werd bespaard, mede door de aanwezigheid van een wel erg enthousiaste Italiaan schuin voor ons. Ondertussen werd het wel later en was onze grote jongen knuffelend tegen mama aan toch langzaamaan in slaap gevallen. Zonder problemen legden we hem in de wandelwagen waar ie zonder een kik te geven verder tukte. Tegen een uur of 10 was het programma klaar en kochten we nog een cd om de gewoonte te handhaven.

Na een fijne avondwandeling saampjes terug, dronken we er nog ééntje in het hotel en was het ook vooral genieten van een avondje samen even weg! Nu, gauw op naar bed, morgen staat er weer een reisdag op het programma. Het is dan nog wel even zoeken naar een ‘gezinsritme’ maar het is genieten. En wat is Edinburgh een fantastisch mooie historische stad! Heerlijk om hier te mogen beginnen!

Oidhche mhath!