Het achtste wereldwonder: Angkor

Soek sabaai!

Vandaag stond een bezoek aan de tempels van Angkor op het programma, met als hoogtepunt Angkor Wat, één van de wereldwonderen. Je hoeft maar iets over Cambodja te lezen en je leest iets over Ankor. Cambodja wordt geheel gedomineerd door de tempels van Angkor. Ze domineren het verleden, het heden en zijn de toekomst. Angkor ís Cambodja. Alles in Cambodja draait om en/of op Angkor. Het is het symbool van het land, het staat op de nationale vlag en het wordt door talloze, zeer uiteenlopende bedrijven gebruikt als handelsmerk. Van Angkorbier, tot Angkorzeep, van Ankorsigaretten tot Ankorcondooms. Het is veruit de belangrijkste attractie van het land. Het is dan ook niet verwonderlijk dat je hier een bezoek aan brengt en dat de verwachtingen zeer hoog zijn. Mogelijk door alle commotie eromheen, maakte het dat wij toch behoorlijk teleurgesteld waren..
Het is een 300% toeristenattractie wat ons al erg snel zeer irriteerden, ook al hadden we ons er echt op voorbereid. Op dit moment komen er dagelijks 6000 toeristen en dat aantal loopt gestaag open, zeker met groepen Koreanen (die echt super irritant en asociaal zijn). We begrijpen ook dat je daar gewoon niet aan onderuit komt en dat het land dat uitbuit, groot gelijk. Angkor is de hoofdreden van het toenemende toerisme in het land en dat hebben ze hard nodig om de economische groei gaande te houden. Een gids vertelde dat Angkor de Cambodjanen de hoop geeft die ze nodig hebben, het is echt de motor achter hun economie. De regering doet er alles aan om die motor draaiende te houden. Om die reden is Angkor nu ook veruit de belangrijkste regio van het land. Heel Cambodja ligt nog vol met landmijnen, behalve rond Angkor, daar zijn ze allemaal geruimd. In heel het land zijn er nog altijd veel bandieten, maar niet rond Angkor, aangezien daar ongeveer ¾ van de nationale politiemacht zit. We begrijpen dan ook volledig dat het één grote toeristenattractie is. Maar ook daarin heb je naar ons idee verschillen. Achteraf vinden we dat het zeker een mooi complex is én zeer bijzonder, met name door het verleden, maar we vinden ook dat de zeer lovende dingen die je er over leest en hoort écht overdreven zijn. Het wordt naar ons idee echt over-de-top gepresenteerd waardoor je verwachtingen waarschijnlijk ook veel te hoog worden en je echt teleurgesteld wordt. Wij waren dat in ieder geval helaas wel..

Toch een doorloop van tempel tot tempel die we vandaag hebben bewonderd. Een zeer bijzonder ontwaken hadden we overigens ook vanmorgen; een flinke regenbui van een paar uur…. Ik had niet eens aan regen gedacht, dacht dat het gewoon de airco ofzo was en dat de stoep voor ons balkonnetje gewoon schoongespoten was met water, dat het daarom nat was. Maar nee, we deden onze deur open en het plensde echt. Niet normaal. Oh… nou eeuh ja.. :P Gelukkig bleef het niet de gehele dag zo en was het tegen de tijd dat we bij de eerste tempel waren, droog. We ontbijten overigens ook met een belachelijk groot en luxe ontbijt! Nou we hebben het er zeer zeker van genomen hoor! Heerlijk van alles en nog wat proberen nu onze buikjes weer (even afkloppen) hersteld lijken te zijn:). Gisteravond overigens ook een typisch Cambodjaans gerecht op; soort crêpes met vlees en garnaaltjes en super lekkere saus (niet heet!). Zo fijn dat we dat nu weer kunnen proberen! :)

Om 8 uur werden we opgehaald per tuktuk en onze gids; meneer Sun. Een gids die we zeker de minste vonden van alle gidsen die we hebben gehad. Een man die volgens ons elke dag hetzelfde rondje doet en elke dag dezelfde dingen verteld. Hij leek behoorlijk verveeld en vertelde niet erg duidelijk. Ook was er totaal geen enthousiasme. Erg jammer want de houding van een gids kan erg veel verschil maken vinden wij.

Rond half 9 waren we bij het gigantische complex aangekomen. Angkor is de oude hoofdstad van Cambodja (Angkor betekent ook De Hoofdstad) en werd gesticht aan het begin van de 9e eeuw door Jayavarman II die zichzelf uitriep tot god-koning van het land. Hij bouwde een gigantische piramidevormige Meru-tempelberg, naar de heilige mythische verblijfplaats van de hindoegoden. Dit bouwwerk werd het fundament voor het latere tempelcomplex van Angkor. In de volgende eeuwen werd Angkor de nieuwe hoofdstad (voorheen was het Roluos) en zij bouwden niet alleen prachtige tempels, zoals de beroemde Angkor Wat, maar ook de bedrijvige stad Angkor Thom. De ruïne van de vroegere metropool van Angkor beslaat maar liefst 200 vierkante kilometer in Noordwest-Cambodja en hoewel de houden huizen en schitterende paleizen reeds eeuwen geleden in verval zijn geraakt en zijn verdwenen, zijn de indrukwekkende stenen tempels nog altijd grotendeels intact. In totaal beslaat Angor ongeveer 70 tempels, tomben en andere ruïnes.

We kochten een kaartje voor drie dagen (ook al zijn we er maar twee maar goed) en konden na controle weer in onze tuktuk stappen die vervolgens de gehele dag bij ons bleef. We verplaatsen ons tussen de tempels namelijk per tuktuk, omdat het zo in mens groot is. Achtereenvolgens bezochten we Angkor Wat, Ta Prohm, een tempel waar we de naam niet meer van weten, het Olifantenterras, Angkor Thom en Bayon.

Angkor Wat is ’s werelds grootste religieuze tempelcomplex wat ‘stad die een tempel is’ betekend. Het is ook echt DE hoofdattractie van Angkor. We gingen hier als eerste naar toe, omdat de route van de meeste toeristen net andersom is en het dan dus nu nog ‘te doen’ was met de drukte. Nou, we willen niet weten hoe het dan ’s middags was, want nu kon je al amper lopen zonder iemand voor de voeten te lopen of voorbij een camera te moeten. Bizar..
Angkor Wat is door koning Suryavaraman II in de 12e eeuw gebouwd en gewijd aan de hindoeïstische god Vishnu, de beschermer van de schepping. Het ontwerp is gebaseerd op een mandala, een heilige vorm uit de hindoekosmos. In het midden staat een tempel met vijf torens in de vorm van een lotusknop die de berg Meru, de mythische woonplaats van de goden en centrum van het universum symboliseert. De buitenmuren staan voor de rand van de wereld en de gracht voor de kosmische oceaan. Zoals jullie merken symboliseert de gehele tempel, elke vorm, elk bouwwerk, iets. Ook de miljoenen details in de tempel symboliseren iets. In elke muur, bij elke doorgang, overal zijn goden uit het hindoeïsme te ontdekken. Er zijn zelfs hele muren met graveringen die een verhaal of een vertelling uit het hindoeïsme uitbeelden. Echt wonderbaarlijk zo gedetailleerd. Vele zijn aangetast door de regen, zon en mosvorming, maar er zijn ook stukken nog helemaal origineel intact. Dat is wel echt iets wonderbaarlijks.
Voordat we deze gigantische tempel ingingen, kregen we eerst veel informatie over al deze vormen en het hindoeïsme. We konden het echt allemaal niet onthouden hoor, maar hebben gelukkig wat naslagwerk om het nog eens te herformuleren ;-). We volgden onze gids eerst langs een vijver om een foto van de tempel in weerspiegeling te maken. Dat moest echt. Dat deed iedereen en dat was de beste foto… Euh oké… Omdat iedereen het doet, moeten wij het ook doen..?? En wie zegt dat het de beste foto is? Is dat niet een mening…? Zoals jullie wellicht begrijpen, ging dit niet helemaal op met mijn ideeën.. Dit ging helaas de gehele dag door.. we moesten precies op bepaalde plaatsen foto’s maken, op precies de manier die de gids zei.. want dat deed iedereen en dat was mooi… Als we zelf ergens wat langer bleven hangen omdat we het mooi vonden ofzo, kregen we daar naar ons gevoel niet echt de tijd voor en moesten we door naar plekken waar we volgens de gids foto’s moesten maken… Erg irritant en ook precies zoiets waarom dit zo tegenviel… Erg jammer.

In ongeveer 1,5 uur baanden we een weg door het gigantische Angkor Wat. Enkele malen helemaal rondom de tempel, steeds een laag hoger. We vonden het interessant en mooi, maar het pakte ons niet. Het was gewoon te druk en de houding van onze gids irriteerde ons al snel. We wilden het meer op onze manier doen, maar kregen daar de tijd niet voor. Ook zijn non-enthousiaste manier van vertellen zorgde er voor dat we het al vrij snel gezien hadden en hem maar gewoon braaf volgde en geen vragen meer stelde. Helemaal bovenop zouden we een schitterend uitzicht hebben. Wij vonden het wel meevallen.. Het is vooral mooi als je beseft hoe oud dit alles is en hoe dit vele jaren met oorlog, beschietingen (bij de toegangsdeur zaten de kogels nog in de kogelgaten) en plunderingen toch nog overeind is gebleven. Maar het was niet wat wij verwacht hadden..

De tweede stop echter was veel meer ons ding:Ta Prohm. Ta Prohm wordt ook wel het tempelcomplex genoemd wat het meest tot de verbeelding spreekt en wat het meest mysterieus is. Het was ooit een welvarend boeddhistisch klooster, gebouwd in de 12e eeuw. In de koloniale tijd begonnen de Fransen aan de archeologische restauratie van de tempel, waarbij ze een doelbewuste poging deden om het complex in zijn oorspronkelijke vorm te behouden en maar een klein deel van de dichte omringende jungle wegkapten. Hierdoor zijn de tempelgebouwen nog altijd begroeid met de wortels van de enorme banyanbomen en bleef de 19e-eeuwse sfeer bewaard. En wat is dat schitterend!! Stokoude ruïnes, volledig overwoekerd door de jungle! Hier staat overigens ook de oh zo bekende ‘Tomb Raider-boom’; de opvallende wurgvijg die in één van de meest dramatische scènes van de film Tomb Raider te zien was.
Dit gehele complex was echt overwoekerd door de jungle waardoor het soms onherstelbaar beschadigd was of werd, maar wat het tegelijkertijd wel de schitterende mythische sfeer mee gaf. Echt zo gaaf vonden we dit! Helaas was dit ook de tempel waar we het meest wilden blijven hangen en speciale foto’s wilden maken (die wij mooi vonden), maar waar de gids maar snel door leek te willen. We hebben er hopelijk toch een aantal mooie kunnen maken. Want wauw, dat was wel echt zo gaaf! Die gigantische bomen, die wortels! Zo mooi!

Onze derde stop was bij een tempel waarvan we de naam helaas niet meer weten. Het was in ieder geval vlakbij de grote stad Angkor Thom. Hier had de gids weinig over te vertellen, maar het zou ons een mooi uitzicht geven. Oké prima, dan klauteren we toch gewoon omhoog :). Na een fikse klim op oeroude treden (dat besef was dan wel weer tof :D) kwamen we bovenaan en liepen we wat rond. Het uitzicht was ook hier niet zo denderend (vonden wij, maar wij zijn wellicht ook wel heel erg verwend door onze eerdere reizen naar de meest wonderlijke plekjes op aarde ^_^), maar we genoten van de rust hier en het heerlijke koele briesje wat er woei.

Hierna hadden we een lunchpauze net voor Angkor Thom. Een hele rits met restaurantjes op een rij die waarschijnlijk allemaal hetzelfde verkochten en allemaal even duur waren. Onze gids zette ons ergens neer en we bestelden wat rijst met groenten. We waren hier gewoon duurder uit met deze simpele lunch dan gisteren met ons avondeten in ons wonderbaarlijk chique hotel.. Maar goed, dat is het toerisme.. Na een niet al te lange pauze gingen we weer op pad.
We kwamen eerst bij het terras van de Leprakoning; een klein platform eind 12e eeuw gebouwd. Bovenop staat een beeld zonder hoofd; de Leprakoning; een representatie van Yama, de hindoegod van de onderwereld. Het terras onderscheidt zich door twee muren. Beiden gerestaureerd en versierd met duizenden basreliëfs. De binnenste muur is de mooiste; hierop staan duizenden afbeeldingen van onderwereldgoden, koningen, hemelse vrouwen, naga’s met vijf, zeven of negen koppen, devada’s, aspara’s, krijgers met getrokken zwaarden en vreemde zeedieren. Onze gids vertelde dat dit terras werd gebruikt voor crematies.

Het Olifantenterras was onze volgende stop; een haast 400m lang terras tussen Baphuon en het terras van de Leprakoning. Het terras heeft drie hoofdplatforms en twee kleinere en werd vooral gebruikt voor Koninklijke toeschouwers van parades, militaire oefeningen en sporten. Er is ook een gigantische bol, gelijk aan die van de Olympische spelen, waar ook hier een vlam in gemaakt werd bij sportgelegenheden zoals worstelen. Het hele terras is versierd met een processie van bijna levensgrote olifantenbeelden en hun begeleiders. Daarnaast zijn er afbeeldingen te zien van tijgers, slangen en Garoeda (het rijdier van de God Vishnu). De ene kant van het terras was nog origineel en de stenen lagen schots en scheef en sommige waren kapot. De andere kant, waarover wij liepen, was gerestaureerd.

Zowel het terras van de Leprakoning als het Olifantenterras vonden we beiden erg mooi. Vooral omdat de reliëfs en afbeeldingen hier nog erg duidelijk waren en we ook echt de tijd kregen om rond te kijken en foto’s te maken.

Hierna liepen we langs Angkor Thom, de oude stad. Deze oude stad werd eveneens eind 12e eeuw gebouwd en was op zeker moment de grootste (bijna 10 vierkante kilometer) en belangrijkste stad van het Khmer-rijk. Deze gigantische stad werd beschermd door een 8m hoge en ongeveer 12km lange muur, omgeven door een brede gracht. De stad telt vijf poorten, allen met gigantische stenen gezichten. De stad telt verschillende ruïnes, waar we verder alleen de beroemdste, Bayon, van dichtbij hebben bekeken. Oh, het terras van de Leprakoning en het Olifantenterras vallen overigens ook binnen de muren van deze gigantische stad.
Bayon ligt in het hart van Angkor Thom en symboliseert de ‘verloren beschaving’ van Angkor. Het is een piramidevormige tempelberg van drie niveaus met 54 torens waarop tweehonderd enorme mysterieuze gezichten afgebeeld zijn. Rondom Bayon zijn gigantische galerijen waarin volgens kenners enkele van de mooiste bas-reliëfs van Angkor de alledaagse taferelen en oorlogen uitbeelden. Deze laatste tempel vonden we eveneens erg mooi, met name door de gigantische gezichten en mooie, goed gerestaureerde bas-reliëfs. We begrepen wel lang niet de hele tijd wat de verhalen waren die uitgebeeld werden, maar het was echt zo in detail, echt heel mooi en wonderlijk.

Dit was onze laatste stop voor we weer met de tuktuk teruggebracht zouden worden. Omdat het nog in de middag was, vroegen we of we afgezet konden worden in het centrum van Siem Reap zodat we daar nog wat rond konden kijken. Dit was vooral veel overdekte marktjes waar we ook al wel snel uitgekeken waren. We hebben nog even op een terrasje een drankje gedaan, waar we ons zeer toevallig naast twee oudere Nederlandse heren plaatsten. De één woont in Thailand (en is 81, respect!!) en fiets wat rond, de ander was 6 maanden in Zuid-Oost Azië en heeft verschillende landen per mountainbike doorkruist. Interessant om weer wat verhalen te horen. Al waren we vooral verbaasd over de activiteit van deze twee al op leeftijd zijnde heren. Die doen het in ieder geval goed vonden wij :P

Niet al te laat zijn we terug naar ons hotel gegaan, zwommen nog wat, hebben weer heerlijk gegeten (wederom iets typisch Cambodjaans – LocLac, jammie!) en heb ik de dag afgesloten met een heerlijke massage terwijl Renéetje nog wat van het Cambodjaanse bier genoot.
Oorspronkelijk was de planning geweest om deze paar dagen in Siem Reap met mijn collega Jeffrey op te trekken, die hier ook enkele maanden woonde. Helaas was ie net enkele weken geleden op doorreis gegaan naar Australië, waardoor het hele plan niet door kon gaan. Wel jammer, want op die manier hadden we zeker en vast veel meer van het échte leven hier in dit opkomende stadje kunnen zien en van mee kunnen krijgen. Hij is zo ongeveer een local dus die weet en kent de beste plekjes wel! Jammer, maar ook dat geeft een reden om nog eens terug te komen .. ;-)

We liggen nu in ons bedje onder onze veilige klamboe en nog wat na te denken en te kletsen over onze ervaringen van vandaag. Het was mooi en we vinden beiden dat je wel echt in Angkor moet zijn geweest als je Cambodja bezoekt, maar het is naar ons idee echt wat overrated. Ze zouden het wat meer bij de mensen moeten laten en de verwachtingen niet zo achterlijk hoog opschroeven. Hierdoor waren wij in ieder geval erg teleurgesteld. We vinden het fijn een gids gehad te hebben, want anders lopen we helemaal maar wat verloren rond in zo’n gigantisch complex, maar we werden weinig geprikkeld door de gids die we hadden. Wat we eveneens jammer vonden want daardoor leefde het gigantische complex toch ook wat minder denken we. Of wellicht raakt het ons gewoon niet zo omdat we vrijwel niets van de Hindoeïstische en Boeddhistische cultuur af weten en de verhalen ons daarom overrompelen en we binnen no time information-overloaded waren. Hoe dan ook vonden we het zeker wel mooi, zeker Ta Prohm met al zijn overwoekerend natuurschoon en staan we er zeker van verbaasd hoe lang dit gigantische complex nog zo goed bewaard is gebleven. Het raakte ons echter niet zoals gedacht en zoals alle beweringen deden geloven. Ook vonden we de ‘must have photos’ lang niet altijd mooie plaatjes en vonden we het erg irritant dat ze er zo op hamerden dat je per sé van die specifieke plaatjes foto’s moest maken en je eigenlijk niet vrij gelaten werd in wat je zelf mooie plaatjes vond om vast te leggen. We voelden ons erg belemmerd eigenlijk. Hoe dan ook was het zeker een bijzondere dag, zij het alleen niet op de manier wat we zelf gedacht hadden.

Morgen de laatste grote excursie alweer in Cambodja… Een land waar we naar ons idee pas nét zijn en eigenlijk véél te kort. Nu we er zijn, merken we dat we eigenlijk echt nog een klein weekje extra nodig hebben om ook het Zuiden van Cambodja mee te kunnen pakken. Morgen dus maar extra genieten nog en ons lekker moe maken, voor we op ons laatste RUST- (en feest-, want we zien jullie allemaal donderdag tuurlk ;-)) resort storten. Maar zover is het dus nog niet; morgen nog extra goed genieten!

Bedankt wederom voor jullie reacties! We lezen ze steeds met veel plezier! :D
En bedankt voor jullie beterschapswensen! Ik was niet echt ziek hoor, het was gewoon diarree, die wel verschrikkelijk irritant was omdat ie ons mooie reisschema in de war schopte. Maar gelukkig hebben de pilletjes goed geholpen!